Vitamin ve mineraller dışarıdan takviye olarak değil, beslenme yoluyla alınmalıdır. C vitamini yüksek doz alındığında bağışıklık sistemi güçlenir. Ne kadar çok yüksek doz önerilse de günlük 2 bin mg yeterlidir. D vitamini ortalama 3 bin ile 5 bin ünite günlük olarak alınabilir. Selenyum 100 veya 200 mg, çinko 50 mg yeterlidir. Probiyotiklerin özellikle yüksek suş ve çeşit içeren preparatları seçilmelidir. B grubu vitaminlerden B12 vitamin ağırlıklı olanı seçmek gerekir. Kalsiyum 600’den bin miligrama kadar alınabilir.
Yüksek dozda ihtiyaç duyulan C vitamini vücutta depolanamaz ve bu nedenle kalıntıları böbrek taşını tetikleyebilir. Nadir olarak prostat ve mesane kanamasına da neden olabilir. B kompleksi ise karaciğerde belli bir oranda depolanır. Vitaminlerin fazlası gaita veya idrarla ile atılır.
Satılan vitamin takviyeleri sıvı, şase ya da kapsül şeklinde olabilir. Ancak eczanelerden bu vitaminleri gelişigüzel satın almayın. Özellikle hiper, mega veya multi isimleriyle satılan bu vitaminlerin karmaşasına aldanmayın. Bu vitamin takviyelerinde genellikle A ve karoten miktarları fazladır ve asıl ihtiyacınız olan yukarıda saydığımız vitaminleri eser miktarda içerirler. Unutulmaması gereken nokta; vitaminlerin vücutta birikmesi risk oluşturur. Vücutta fazlalık vitaminler, bağışıklık sistemini ters yönde etkileyip baskılayabilir. Ayrıca nadir olsa da vitamin zehirlenmeleri görülebilir. D vitamini fazlalığı böbrek yetmezliği yaratabilir. Fazla A vitamini beyinde birikir ve deliryum tablosu oluşabilir. Fazla kalsiyum böbrek taşı yaparken fazla probiyotik ishal ve kolite neden olabilir.
Yeterli besin alamayanlar, yoğun çalışma temposu olanlar ve sık hastalanan kişiler doktora danışarak onların önerdiği vitamin takviyelerini alabilir. Tamamen sağlıklı bireylerin vitamin takviyesine ihtiyacı yoktur. Vitamine karşı alerjisi olanlar, kanser riski ve ihtimali olanlar vitamin takviyelerini almamalıdır. Vitaminlerin ilaçlar ile etkileşimi olduğundan mutlaka doktora danışılarak alınmaları gerekir.
Sağlıklı ve dengeli beslenmenin yanı sıra çocuklara vitamin takviyeleri verilebilir. Bunlar balık yağı, D vitamini, çinko ve selenyumdur.
Vitamin takviyeleri alınıyorsa arada bir vücudun dinlendirilmesi gerekir. Buna ‘wash out’ denir. Arınma olarak bilinen bu 4-5 günlük dönemde vitamin alınmamalıdır. Mideye de zarar verebilecek bu vitamin takviyeleriyle ilgili dikkatli olmak gerekir.
